ΡΟΧΑΛΗΤΟ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΝΙΚΗΣ ΑΠΝΟΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ- ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η εφαρμογή συσκευής θετικής πίεσης CPAP κατά την διάρκεια του ύπνου 

Ο ύπνος είναι ένας από τους πιό σημαντικούς βιορυθμούς του ανθρώπου και είναι αναζωογονητικός για την ανθρώπινο οργανισμό, προϋπόθεση καλής υγείας, αντίσταση στις ασθένειες και απαραίτητος για μία καλή ποιότητα ζωής. Οτιδήποτε επομένως μέσα στον άνθρωπο ή από το περιβάλλον του, διαταράσσει το ρυθμό αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού στο σύνολό του. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να θεωρηθεί και να αντιμετωπισθεί το έντονο και συνεχές ροχαλητό και η, στην ακραία εκδήλωσή του, άπνοια.

Το ροχαλητό είναι μία διαταραχή του ύπνου που μέχρι πρίν μερικά χρόνια το θεωρούσαμε «αθώο» και γενικά σαν κάτι που δεν χρειάζεται ιατρική φροντίδα. Αποτελούσε μόνο αφορμή για περιπαικτικά σχόλια και αστεϊσμούς. 

Σήμερα, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι το ροχαλητό, πέραν του να είναι μια ενόχληση για το σύντροφο στον ύπνο, είναι πλέον μια παγκόσμια αναγνωρισμένη νόσος, που εκδηλώνεται με μια ποικιλία κλινικών μορφών: του απλού, αθώου περιστατικού και ακίνδυνου ροχαλητού, με το οποίο δεν ασχολούμεθα, του επίμονου έντονου συνεχούς ροχαλητού περισσότερο από 3-4 βράδια την εβδομάδα, που απαιτεί ιατρική φροντίδα, μέχρι την επικίνδυνη για την ζωή κατάσταση του συνδρόμου της υπνικής άπνοιας.

Υπνική άπνοια είναι η κατάσταση κατά την οποία, στην διάρκεια του ύπνου υπάρχει έντονο συνεχές ροχαλητό μαζί με επαναλαμβανόμενα επεισόδια πλήρους απόφραξης της αναπνευστικής οδού και σύντομες διακοπές της αναπνοής. Διακρίνεται σε αποφρακτικού τύπου, στην πλειονότητα των περιπτώσεων ( 95% ) και σε κεντρικού τύπου ( 5% ). Η ενασχόληση των Ωτορινολαρυγγολόγων με το ροχαλητό και την άπνοια αφορά αποκλειστικά και μόνο τα αποφρακτικής αιτιολογίας περιστατικά.          Αιτίες και προδιαθεσικοί παράγοντες:

• Παθήσεις  (φλεγμονές, αλλεργίες, όγκοι, κ.α) και ανατομικές ανωμαλίες μύτης, στόματος, υπερώας, γλώσσας, φάρυγγα, γνάθου και αμυγδαλών. Ο εκ  γενετής κοντός λαιμός και ο στενός αυλός του φάρυγγα.
• Η Παχυσαρκία είναι παράγοντας υψηλού κινδύνου. Το 40% των παχύσαρκων πάσχουν από άπνοια και το 70% των απνοϊκών ασθενών είναι παχύσαρκοι.
• Φύλο και Ηλικία.  Συχνότερο στους άνδρες και σε ενήλικες άνω των 40 ετών, όταν οι ιστοί χάνουν βαθμιαία το μυϊκό τόνο τους.
• Η κατανάλωση οινοπνεύματος και η λήψη ηρεμιστικών πρίν τον ύπνο, λόγω της χαλάρωσης που προκαλούν στους μύες της αναπνευστικής οδού, όπως και το κάπνισμα, επιδεινώνουν το ροχαλητό.
• Διατροφικές συνήθειες και συνθήκες ύπνου.
• Νευρολογικές, μυικές παθήσεις, υποθυρεοειδισμός, κληρονομικότητα και γενετικοί παράγοντες, μπορεί να παίζουν επίσης κάποιο ρόλο

Για να τεθεί η διάγνωση, χρειάζεται να πραγματοποιηθούν τα κάτωθι:

        Ιστορικό από τον ασθενή και το περιβάλλον του, για την ποιότητα ύπνου

• Βασικές μετρήσεις ΒΜ, περίμετρος λαιμού και κοιλιάς.
• Πλήρης Ωτορινολαρυγγολογική εξέταση.
• Μελέτη ύπνου.
• Βασικός αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος και ορμονικός έλεγχος για τις γυναίκες.
• Εξέταση από άλλες ειδικότητες εφόσον υπάρξουν ενδείξεις από το ιστορικό.

        Γνωστές επιπλοκές και παράπλευρες απώλειες του  ροχαλητού και της άπνοιας:

• Υπέρταση, στεφανιαία νόσο και καρδιακά επεισόδια.
• Σύγχυση, κατάθλιψη και απώλεια μνήμης.
• Στυτική δεισλειτουργία και ανικανότητα.
• Τέλος δεν πρέπει να παραγνωρίζονται οι οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία από τις απώλειες ωρών εργασίας, τα τροχαία ατυχήματα και τις επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των κοινωνιών γενικά, οι οποίες είναι ανυπολόγιστες μέχρι στιγμής.

 
       Αντιμετώπιση Ροχαλητού και Υπνικής Άπνοιας

      Υπάρχουν πολλές απλές, φθηνές, εύκολα ανεκτές και μή αιματηρές λύσεις για το ροχαλητό και την άπνοια, πρίν φθάσει κανείς στο χειρουργείο ή στην συσκευή CPAP.

1. Σωματική άσκηση, 
2. Σωστές διατροφικές συνήθειες, (ώρες, ποσότητες και είδος τροφών)
3. Απώλεια βάρους στους παχύσαρκους, 
4. Οδηγίες για τον χώρο και τις συνήθειες ύπνου, (ώρες, θέση σώματος, ποιότητα κρεβατιού, μαξιλάρια, ύγρανση ατμόσφαιρας)
5. Περιορισμός λήψης ηρεμιστικών φαρμάκων και οινοπνεύματος προ του ύπνου, 
6. Απαγόρευση καπνίσματος.
   

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:

Η επικρατούσα άποψη, Άπνοια=Μόνο CPAP, είναι απόλυτα αντιεπιστημονική και δυνητικά επικίνδυνη για τον ασθενή, όπως επίσης επικίνδυνη μπορεί να είναι και η θέση Ροχαλητό και Άπνοια= Μόνο Χειρουργείο. Η αλήθεια βρίσκεται στην σωστή εκτίμηση και αντιμετώπιση κάθε περιστατικού ξεχωριστά.